Nieuws
Turangalîla inspireert Hitchcock en Radiohead

Turangalîla inspireert Hitchcock en Radiohead

Symfonie van Messiaen door Nederlands Philharmonisch Orkest in Concertgebouw

Van Alfred Hitchcock tot aan Radiohead en Rufus Wainwright, de Turangalîla-symfonie van de Franse componist Oliver Messiaen had een enorme impact op muziek, film en kunst in de 20e eeuw. Het beroemde werk, dat een hartstochtelijke ode is aan de liefde, wordt op zaterdag 21 en maandag 23 maart 2020 door 100-koppig Nederlands Philharmonisch Orkest uitgevoerd in Het Concertgebouw.

Olivier Messiaen componeerde zijn Turangalîla-symfonie vlak na de Tweede Wereldoorlog. In 75 minuten en tien delen laat hij je alle facetten van de liefde voelen. Filmmaker Alfred Hitchcock was zo onder de indruk van dit bijzondere werk dat hij de Fransman vroeg om de soundtrack te maken voor zijn beroemde film The Birds uit 1963. Helaas is dat er nooit van gekomen, maar als je de Turangalîla-symfonie hoort, begrijp je waarom Hitchcock hem graag voor The Birds wilde hebben. Messiaen was een echte vogelliefhebber en die vogelgeluiden stopte hij rechtsreeks in deze symfonie. En wie luistert naar Garden of Love’s Sleep, het sensuele zesde deel van de symfonie, hoort het pure Hollywood-geluid.

Radiohead
De vogelgeluiden worden in de Turangalîla-symfonie onder andere nagebootst door de ondes Martenot, één van de oudste elektronische instrumenten. Fans van Radiohead kennen het geluid uit de nummers How to Disappear Completely (van Kid A uit 2000) and Where I End and You Begin (van Hail to the Thief uit 2003). Radiohead-gitarist Jonny Greenwood raakte geobsedeerd door het instrument toen hij het als 15-jarige hoorde in de Turangalîla-symfonie. ‘Omdat ik niet kan zingen, wilde ik altijd al een instrument kunnen bespelen dat dicht in de buurt komt van de menselijk stem, en dichterbij dan de ondes Martenot kom je niet.’

Beroemde studenten
Niet alleen Greenwood liet zich inspireren door Messiaen, ook singer/songwriter Rufus Wainwright is een groot bewonderaar van de Franse componist. In een prachtige epistel voor The Guardian zet hij nauwgezet uiteen waarom hij zo gefascineerd is door de unieke klankwereld van Messiaen, een fascinatie die hij deelt met Lalo Schifrin, Iannis Xenakis, Pierre Boulez en Karlheinz Stockhausen, allen beroemde studenten van Messiaen die bij hem de kunst kwamen afkijken.

Oer-synthesizer
De ondes Martenot wordt tijdens het concert bespeeld door Nathalie Forget. De Française ging het met Radiohead op tour en wordt door orkesten van over de hele wereld ingevlogen om samen de Turangalîla-symfonie ten gehore te brengen. Ze bespeelt het instrument door een ring langs een snaar te verplaatsen; in filmpjes op YouTube legt Forget uit hoe dat precies in zijn werk gaat. Kenners van elektronische muziek vergelijken het geluid van deze oer-synthesizer vaak met de theremin, een veelgebruikt instrument in vroege horrorfilms.


Messiaen - Turangalîla-symfonie

za 21 maart 2020, 20.15 uur
ma 23 maart 2020, 20.15 uur
Het Concertgebouw

Nederlands Philharmonisch Orkest
Marc Albrecht, dirigent
Roger Murano, piano
Nathalie Forget, ondes Martenot

BESTEL KAARTEN

Laatste nieuws

Alle nieuwsberichten